1984, ο Μεγάλος Αδερφός

Για τον μήνα Σεπτέμβριο στη Λέσχη Ανάγνωσης Κατερίνης (aka ΛΑΚ) είπαμε να διαβάσουμε ο καθένας όποιο βιβλίο θέλει από την κατηγορία Δυστοπικό. Έτσι, κι ενώ σκεφτόμουν πως δεν θα το προλάβω, τελικά αποφάσισα να διαβάσω το 1984 και το τέλειωσα μόλις χθες το βράδυ. Η αλήθεια είναι πως διαβάζεται σχετικά εύκολα, στο μεγαλύτερο μέρος του, και καταλαβαίνω και για ποιους λόγους έχει ενθουσιάσει τόσο το αναγνωστικό κοινό στην ιστορία της λογοτεχνίας. Εμένα όμως δεν μου άρεσε.

Πρωτότυπος τίτλος: 1984

Συγγραφέας: George Orwell

Εκδόσεις: Κάκτος

Σελίδες: 341

Το έτος είναι το 1984, κάτι που δεν είναι και τόσο σαφές ως προς το αν πράγματι πρόκειται για το έτος 1984 ή ο αριθμός είναι απλά ενδεικτικός (και απορώ και λίγο που δεν άρχισαν την καταμέτρηση του χρόνου από την αρχή, υπό το νέο καθεστώς του Μεγάλου Αδερφού), και ο κεντρικός μας ήρωας είναι ο Γουίνστον, ένας άντρας που λίγο από εδώ λίγο από εκεί, του 'χουν μπει ψύλλοι στ' αυτιά πως ο Μεγάλος Αδερφός δεν τρέφει και τόσο αδερφικά συναισθήματα τελικά. Καθώς ο Γουίνστον προσπαθεί να ανακαλύψει την αλήθεια, να ανασύρει στη μνήμη του άλλες ξεχασμένες εποχές, εμείς παρατηρούμε έναν κόσμο όπου επικρατεί ο φόβος και η τρομοκρατία, όπου υπάρχει ένας μόνιμος πόλεμος με άλλα γειτονικά κράτη, και όπου οι πάντες παρακολουθούνται μέρα νύχτα μέσα από μια τηλεοθόνη. Ευτυχώς, δηλαδή, που δεν έζησε πιο μοντέρνες τεχνολογίες ο Όργουελ, γιατί θα μπορούσε να κάνει το βιβλίο του ακόμη πιο τρομακτικό (παρόλο που και οι τεχνολογίες που παρουσίασε ήταν πολύ μπροστά για την εποχή του!). Υπάρχουν θεσμοί όπως το Υπουργείο Αγάπης, το Υπουργείο Ειρήνης, η εβδομάδα Μίσους, η Αστυνομία της Σκέψης και άλλα πολλά. Θεωρώ πως ακόμη πιο τρομακτικό από το ίδιο το παρόν αυτού του βιβλίου, είναι το μέλλον που υπόσχεται. 

Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί, γιατί να διαβάσει αυτό το βιβλίο που είναι ήδη πεπερασμένο, και η απάντησή μου είναι πως πέρα από το ότι ο Όργουελ γράφει πολύ ωραία, θα βρει την πλούσια φαντασία του να πραγματοποιείται σε τρομακτικό βαθμό στις μέρες μας, και την απειλή του Μεγάλου Αδερφού να υποβόσκει πάντα στο βάθος του χρόνου. Όμως δεν είναι το μοναδικό γραπτό στην ιστορία που προέβλεψε ένα τέτοιο δυσάρεστο μέλλον. Υπάρχουν κι άλλα που απορρίπτονται για διάφορους λόγους (μπορεί να είναι θρησκευτικά για παράδειγμα) τα οποία επίσης έχουν προβλέψει σημερινές πραγματικότητες, στα οποία ακόμη εμφανίζεται η εικόνα μιας υποτιθέμενης φιλάνθρωπης ανώτερης ανθρώπινης δύναμης που μπορεί να στερήσει την ελευθερία. 

Για να μη μακρηγορώ, δε θα πρότεινα το βιβλίο αυτό σε κάποιον που δεν του αρέσουν τα δυστοπικά (οι ομοιότητες με τα σημερινά δυστοπικά μυθιστορήματα είναι πολλές), ή σε κάποιον που δεν του αρέσει η πολιτική. Εγώ ανήκω λιγότερο στην πρώτη και περισσότερο στη δεύτερη κατηγορία. Το βιβλίο αυτό, πέρα από τις δυνατές στιγμές που μου χάρισε με κάποιες ανατροπές εδώ κι εκεί, την αγωνία κλπ, πολιτικολογούσε σε μεγάλο βαθμό, και με κούρασε φοβερά. Δεν ένιωσα κάποιο δέσιμο με τους χαρακτήρες, δεν είχα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το τι θα απογίνει ο Γουίνστον ως το τέλος, διάβαζα καθαρά από περιέργεια, και ακόμη περισσότερο επειδή το είχα ξεκινήσει και ήθελα να το τελειώσω. Χαίρομαι που το διάβασα τελικά, γιατί έτσι δεν θα το έχω άλλο στο μυαλό μου. Του έβαλα 2 αστεράκια στο Goodreads μόνο και μόνο γιατί αναγνωρίζω την αξία του. Δε θα μπορούσα να του βάλω ούτε λίγο περισσότερο, γιατί για μένα δεν είναι ένα από τα βιβλία που μπήκαν στην καρδιά μου, ούτε στο ελάχιστο.

Εσάς πώς σας φαίνεται το συγκεκριμένο βιβλίο; Διαφωνήστε μαζί μου στα σχόλια ;) (ή συμφωνήστε, να ξέρω ότι σκέφτονται κι άλλοι λίγο σαν εμένα!!)