Όταν Σκοτώνουν τα Κοτσύφια

Ο πρώτος μας σταθμός για το νέο αφιέρωμα της Χώρας των Βιβλίων (βλ. Ο γύρος του κόσμου σε 12 βιβλία) ήταν η Βόρεια Αμερική, και το βιβλίο που επιλέξαμε ήταν το "Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια" της Χάρπερ Λι, ένα άκρως αμερικάνικο βιβλίο, που μας μεταφέρει στην Αλαμπάμα του 1930, και συγκεκριμένα στο Μέικομπ, όπου εκτυλίσσεται ένα δικαστικό δράμα εις βάρος ενός μαύρου.

Πρωτότυπος τίτλος: To kill a mockingbird
Συγγραφέας: Harper Lee
Εκδόσεις: Bell
ISBN: 9789606204067
Σελίδες: 378

Η διήγηση γίνεται από την πανέξυπνη 9χρονη Σκάουτ, και είναι πολύ απλή και ευχάριστη. Η Σκάουτ ζει μαζί με τον αδερφό της, Τζεμ, και τον πατέρα τους, Άτικους Φιντς, σε ένα σπίτι στο Μέικομπ. Η ζωή τους είναι σχετικά φυσιολογική, ώσπου ο πατέρας τους, δικηγόρος γαρ, αναλαμβάνει να υπερασπιστεί στο δικαστήριο έναν μαύρο που κατηγορείται για το βιασμό μιας λευκής, και πλέον στρέφεται σχεδόν όλος ο κόσμος εναντίον τους, τους κοροϊδεύουν, τους θεωρούν απαράδεκτους και γενικά γίνεται ένας μικρός χαμός. 
Φωτογραφία από την Παναγιώτα από το Cocooning Cat

Το πρόσωπο που ξεχωρίζει στο βιβλίο αυτό και γίνεται άμεσα ένα από τα πιο ενδιαφέροντα λογοτεχνικά πρόσωπα στην ιστορία της λογοτεχνίας, είναι ο Άτικους. Δεν πιστεύω πως υπάρχει άνθρωπος στον κόσμο που να διάβασε το βιβλίο αυτό (ή ακόμα και να το μισοδιάβασε) και να μην λάτρεψε τον χαρακτήρα του. Είναι έξυπνος, σοφός, ένας φανταστικός πατέρας και ένας υπέροχος άνθρωπος. Είναι από εκείνους τους λίγους, που δε θα βιαστούν να κρίνουν τον συνάνθρωπό τους, αλλά θα προσπαθήσουν να αιτιολογήσουν τη συμπεριφορά του (όπως πολύ ωραία επισήμανε και η Χαρά στη Λέσχη του Τρελοκαπελά). Σε προκαλεί έμεσα να γίνεις λίγο καλύτερος άνθρωπος, να είσαι ευγενικός και να σέβεσαι τον διπλανό σου όποιος κι αν είναι ότι κι αν έχει κάνει. Αν υπήρχαν περισσότεροι άνθρωποι σαν τον Άτικους, το πιστεύω ακράδαντα, πως ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος!!

Το βιβλίο το λάτρεψα από τις πρώτες σελίδες. Διαβάζεται πολύ εύκολα, μεταφέρει μια γλυκιά νοσταλγία και το άρωμα της Αμερικής ενός άλλου αιώνα είναι αρκετά έντονο. Παράλληλα μεταφέρει σημαντικά μηνύματα για το ρατσισμό, την ισότητα, τη φιλανθρωπία και δείχνει πόσο άσχημο είναι το πρόσωπο του φόβου και των διακρίσεων. 

Μερικά λόγια από μέλη της Λέσχης του Τρελοκαπελά που διάβασαν το βιβλίο:

Φωτογραφία της Χαράς
"Όταν το ξεκίνησα νόμιζα πως ήταν ακόμη ένα βιβλίο γραμμένο απ΄την προοπτική ενός παιδιού. Γενικά μου αρέσουν τα bildungsroman και τα Κοτσύφια είναι ένα από αυτά. Αλλά για μένα το κέντρο δεν ήταν η Scout. Δε με "ενδιέφερε" η ενηλικίωσή της, όπως περιμένεις πχ. να δεις πως θα εξελιχθεί ο Πιπ στις Μεγάλες Προσδοκίες ή η Τζέιν Έυρ στο ομώνυμο μυθιστόρημα. Στην αρχή ψιλοβαριόμουν και μετά από 50 σελίδες άρχισα να αγωνίω. Βασικό αυτό, γιατί βαριέμαι εύκολα ως αναγνώστρια. Προφανώς και η δίκη ήταν η κλιμάκωση του έργου, αλλά εμένα όλη μου η προσοχή ήταν στον πολυαγαπημένο μου Atticus. Είναι μακράν ο πιο αγαπημένος μου λογοτεχνικός ήρωας και ναι, δικαιολογεί όλο το "σούσουρο" γύρω από το όνομά του. Αχ, κυρία Lee, έπλασες έναν υπέροχο ήρωα κι εγώ τον αγάπησα γιατί είχε όλα εκείνα που θαυμάζω: αυτή η πίστη στη δικαιοσύνη και στην ισότητα, το ήθος του και ο τρόπος που φερόταν στα πιτσιρδελάκια (a.k.a Scout & Jem) μ' έκανε να τον θαυμάσω. Το βασικότερο, όμως, ότι ο Atticus μπορεί να μπει στο πετσί του άλλου και να αιτιολογήσει την κάθε πράξη και συμπεριφορά. Δεν τη δικαιολογεί, αλλά την αιτιολογεί. Κι αυτό είναι κάτι που ίσως και να έπρεπε να εφαρμόζουμε όλοι στην καθημερινότητά μας...
Πάντως αν ο Atticus έλεγε πως είναι αμαρτία να σκοτώσεις ένα κοτσύφι, εγώ θα το παραφράσω και θα πω πως είναι αμαρτία να μην το διαβάσεις!"

"Υπέροχο βιβλίο φυσικά από αφηγηματικής κυρίως πλευράς, αλλά η δομή του με ξένισε. Είναι ξεκάθαρο ότι το βασικό θέμα του ήταν η δίκη. Αλλά οποιαδήποτε αναφορά σ' αυτήν εμφανίζεται σχεδόν μετά την μέση του βιβλίου. [...] πάρα πολύ όμορφη αφήγηση και πολύ όμορφη ιστορία ενηλικίωσης. Ο Άτικους απλά γαμάτος. Αν ποτέ γίνω μπαμπάς, θα ήθελα να είμαι σαν αυτόν."

Πασχάλης Αυγερίδης

Φωτογραφία από την Evi Ive
"Υπέροχο βιβλίο και εύκολο στην ανάγνωση του. Η εξιστόρηση της μικρής Σκάουτ το κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρον! Νομίζω ότι πέρα από το θέμα του ρατσισμού , αναφέρεται στις σχέσεις των ανθρώπων γενικότερα. Ο Άττικους, μου έγινε αγαπητός αμέσως, καθώς πιστεύει στην καλοσύνη του ανθρώπου, είναι δίκαιος και συμπονετικός, ενώ επιπλέον μαθαίνει στην κόρη του να διαβάζει , κάτι το οποίο δεν συμμερίζονταν τα πρότυπα εκείνης της εποχής. Πιστεύω πως οι συμβουλές που παρακολουθήσαμε να δίνει , είτε με τα λόγια είτε με τις πράξεις του, θα έπρεπε να της ακολουθούμε στην καθημερινότητα μας. Πάντως, ο τίτλος πάντοτε μου έκανε εντύπωση, κυρίως η λέξη κοτσύφια! Γιατί τα κοτσύφια ; Τελικά, πιστεύω πως με τα «κοτσύφια» αναφέρεται στους ήσυχους ανθρώπους (στους αθώους πολλές φορές) που ενώ δεν πειράζουν κανέναν, δέχονται πειράγματα από άλλους . Η δική μου συμβουλή, διαβάστε το !!"
Evi Ive 

Η Χάρπερ Λι δεν έγραψε άλλο βιβλίο μέχρι πρόσφατα που κυκλοφόρησε τη συνέχεια της ιστορίας μας, κάπου 25 χρόνια μετά, με τίτλο "Βάλε ένα φύλακα". Το πρώτο της μυθιστόρημα, βραβευμένο και με Πούλιτζερ, μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία και στον κινηματογράφο, με τον Gregory Peck στο ρόλο του Άτικους, και τρία Όσκαρ: Α' Αντρικού ρόλου,  σεναρίου και καλλιτεχνικής διεύθυνσης. 

7 σχόλια

  1. Αυτό το βιβλίο είναι σίγουρα στα αγαπημένα μου!!!Ο Αττικους δε είναι ο αγαπημένος μου ήρωας!!!Ελπίζω και το "Βάλε ένα φύλακα" να είναι αντάξιο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εχω ακούσει πως δεν είναι αντάξιο, αλλα ειναι ενδιαφερον. Βεβαια δεν ειναι δικη μου αποψη, θελω πολυ να το διαβασω κι αυτο!!

      Διαγραφή
  2. Καταπληκτικό. Από τα αγαπημένα μου ever. Βιβλίο με νόημα ουσία και διδακτικές πινελιές

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμος15/5/18 10:41 μ.μ.

    Το Go Set A Watchman δεν ειναι ακριβως η συνεχεια καθως γραφτηκε πριν απο το To Kill A Mockingbird. Στην ουσια αποτελει την πρωτη εκδοχη του βιβλιου της H.Lee το οποιο μεσα απο πολλες αλλαγες και διορθωσεις εγινε το Οταν σκοτωνουν τα κοτσυφια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τότε αλήθεια γιατί το κυκλοφόρησε; Ίσως τελικά το διαβάσω μόνο από περιέργεια.. από την άλλη δε θα ήθελα με τίποτα να μου χαλάσει το βιβλίο.

      Διαγραφή
    2. Ανώνυμος4/6/18 9:56 μ.μ.

      https://mobile.nytimes.com/2015/07/25/opinion/joe-nocera-the-watchman-fraud.html

      Το συγκεκριμένο άρθρο δίνει πολλές απαντήσεις. Προσωπικά επέλεξα να μην το διαβάσω και κρατώ μόνο τις αναμνήσεις μου από το Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια.

      Διαγραφή
    3. Έχω ακούσει και από άλλους πως δεν θέλουν να το διαβάσουν για να μην τους χαλάσει τις εντυπώσεις για τα Κοτσύφια. Και από όσους τελικά το διάβασαν είτε ότι δεν τους άρεσε, είτε ότι δεν ήταν και τόσο καλό. Όπως και να 'χει, το ότι δεν ακούστηκε πέρα από τότε που κυκλοφόρησε είναι μια μικρή απόδειξη πως δεν ήταν η καλύτερη ιδέα να το εκδώσουν. Τώρα θα μου πεις, τα λεφτά τους θα τα βγάλανε...

      Διαγραφή