Neverwhere, του Neil Gaiman

Φέτος έχω βάλει ένα στόχο: να ολοκληρώσω το δικό μου προσωπικό challenge με τα 22 βιβλία μέσα στο 2022, σύμφωνα με το οποίο θα μπορώ να αγοράζω ένα καινούργιο βιβλίο αφού έχω διαβάσει τρία από αυτά που ήδη έχω. Αυτό, όμως, δεν πήγε τόσο καλά. Γιατί; Γιατί κατά κύριο λόγο αγοράζω από το ίντερνετ, πες μου εσύ πόσες φορές παραγγέλνεις ένα μόνο βιβλίο από eshop ή γενικότερα όποτε κάνεις αγορές τέτοιες δεν φτάνεις το ελάχιστο ποσό των δωρεάν μεταφορικών. Κάπως έτσι βρέθηκα μπροστά στο Neverwhere και από το πουθενά, δίχως να το έχω καν στη λίστα μου, το παρήγγειλα, απλά και μόνο επειδή ήταν Gaiman. Και πολύ καλά έκανα!

Έχω ίσως ξαναπεί, πως αν ήμουν συγγραφέας θα ήθελα να είμαι ο Gaiman. Η σκοτεινή φαντασία του πραγματικά με μαγεύει. Το Βιβλίο του νεκροταφείου, η Κόραλαϊν, η Αστερόσκονη, είναι από τις πιο αγαπημένες μου ιστορίες, πραγματικά δε μπορείς να κάνεις λάθος με Gaiman. Η απόφαση να διαβάσω τόσο άμεσα το συγκεκριμένο (που συνήθως τα βιβλία που αγοράζω μένουν ένα εύλογο διάστημα στα ράφια μου, έτσι λίγο να πάρουν εμπειρία) προήλθε από την ξαφνική και έντονη ανάγκη μου να δραπετεύσω από την πραγματικότητα. Το Neverwhere κάνει ακριβώς αυτό.

Διάβασε εδώ (ένα πολύ πολύ παλιό αφιέρωμα) για την Coraline.

Ο κεντρικός μας ήρωας, ο Richard Mayhew ζει μια βαρετή ζωή στο Λονδίνο, μέχρι που πέφτει πάνω στην Door, ένα αγοροκόριτσο που προσπαθεί να ξεφύγει από δύο πληρωμένους δολοφόνους που την κυνηγάνε και που είναι λιγάκι αθάνατοι και λιγάκι άτρωτοι επίσης. Η Door θα τον τραβήξει, άθελά της, στο υπόγειο Λονδίνο, όπου ζουν οι περιθωριακοί, όσοι ξεχάστηκαν, όσοι γλίστρησαν στις σχισμές. Θα αναζητήσουν την αλήθεια για την οικογένειά της, θα έρθουν αντιμέτωποι με κινδύνους (σχεδόν αποκλειστικά), θα ζήσουν μια φανταστική περιπέτεια που δεν κάνει κοιλιά από την αρχή ως το τέλος. Για όποιον έχει επισκεφτεί το Λονδίνο ή ζει εκεί ή τέλος πάντων το αγαπάει ένα τσικ παραπάνω, αυτό το βιβλίο έχει τα πάντα. Ταξιδεύεις παντού, μαθαίνεις τα μέρη, τις στάσεις του μετρό, τα αξιοθέατα, πηγαίνεις από τα υπόγεια στις πιο ψιλές ταράτσες, σε γενικές γραμμές είναι ένας άψογος ταξιδιωτικός οδηγός. Όλα αυτά πασπαλισμένα με την σκοτεινή φαντασία του συγγραφέα, συνθέτουν μια εξαιρετικά νόστιμη ιστορία.

Προσωπικά αγαπώ να διαβάζω τα βιβλία του Gaiman στο πρωτότυπο οπότε όσο έχω τη δυνατότητα θα το κάνω. Μπορείς να το βρεις όμως και μεταφρασμένο, με τίτλο "Ποτέ και πουθενά" από τον Ίκαρο, στα ελληνικά ωστόσο δεν μου έκανε το κλικ όσο να πεις, που μου έκανε ο αγγλικός τίτλος "Neverwhere", βρίσκω ακόμη ελαφρώς ατυχές το ελληνικό εξώφυλλο. Κάτι τέτοια βιβλία χρειάζονται το στοιχείο του graphic novel σε εμφανές σημείο. Άλλωστε υπάρχει εικονογράφηση και μέσα στις σελίδες (γιατί να μην υπάρχουν ζωγραφιές στα βιβλία των ενηλίκων, πες μου λίγο!), από τον Chris Riddell, που καλύτερο ταίριασμα δε θα μπορούσα να φανταστώ. Ο Gaiman άρχισε να το γράφει αρκετά παλιότερα, το '96, όταν έβγαλαν την ομώνυμη σειρά (δε νομίζω να μπορεί να τη βρει κανείς πχια) και ο ίδιος ήθελε να την απλώσει περισσότερο ή να γίνονται άλλα πράγματα από εκείνα της σειράς, και ξέδινε λέγοντας πως δεν πείραζε, θα τα έβαζε στο βιβλίο του. Τελικά η σειρά κάπου χάθηκε, το βιβλίο όμως όχι. 

Εδώ σου βάζω τα στοιχεία της ελληνικής έκδοσης αντί της αγγλικής, γιατί αγγλικές υπάρχουν κι άλλες και δε ξέρεις ποια θα πετύχεις. 

Εκδόσεις: Ίκαρος
ISBN13: 9789605721497
Σελίδες: 468
Περίληψη: Κάτω από τους δρόμους του Λονδίνου, κάτω από τον κόσμο τον χειροπιαστό του Εδώ και του Τώρα, υπάρχει κι ένας κόσμος άγνωστος, απέραντος, μυστικός, σκοτεινός, ανείπωτος: ο κόσμος του Ποτέ και Πουθενά. Τον κατοικούνε τέρατα και άγγελοι, καλόγεροι και φονιάδες, κυνηγοί και θηρία, ληστές κι αγαθούληδες, τυχοδιώκτες και πρόβατα. Είναι γεμάτος τρομακτικές αβύσσους και παλάτια που φτάνουν ως το κέντρο της γης. Και μόνο όσοι στ' αλήθεια δεν έχουν τίποτα, όσοι γλιστράνε και πέφτουν από τις ρωγμές του "πραγματικού" κόσμου, μπορούν να περνάνε από τον έναν κόσμο στον άλλον: τα ποντίκια των υπονόμων, οι άστεγοι, οι φυγάδες, οι τρελοί. Ο Ρίτσαρντ ζει μια τακτοποιημένη, μετρημένη ζωή στον Πάνω Κόσμο της Πραγματικότητας, όταν μια και μόνη ανθρώπινη στιγμή, μια στιγμή καλοσύνης, θα τον βυθίσει σ' έναν κόσμο κάτω από τον κόσμο, σ' έναν χρόνο έξω από τον χρόνο, σ' έναν λαβύρινθο απέραντο, που οι δρόμοι του χάνονται στο απόλυτο σκοτάδι ή στο απόλυτο κακό, για ν' αναδυθούν ξανά εκεί που κανείς δεν τους περιμένει. Βρίσκεται παγιδευμένος στο Ποτέ και Πουθενά - και σε μια περιπέτεια που τινάζει στον αέρα κάθε έννοια τόπου, χρόνου και τάξης, όπως τα ήξερε μέχρι τότε στη ζωή του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Το έχεις διαβάσει; Ποιο είναι το δικό σου αγαπημένο βιβλίο του Gaiman;

4 σχόλια

  1. Δεν το έχω διαβάσει δυστυχώς, καθώς δεν είχα ακούσει καλά λόγια για αυτό, αλλά τώρα το θέλω! Αγαπώ πολύ τα βιβλία του Νιλ Γκέιμαν, έχω διαβάσει κάτι διηγήματά του, πραγματικά πολύ όμορφα, και αγαπώ τον ωκεανό στο τέλος του δρόμου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Θέλω πάρα πολύ να διαβάσω τον Ωκεανό, μόνο καλά λόγια ακούω γι' αυτό το βιβλίο.

      Διαγραφή
  2. Πάρα πολύ όμορφο βιβλίο, το διάβασα στις διακοπές και πραγματικά το αγάπησα! Είναι κυριολεκτικά αστική φαντασία, καθώς η πόλη του Λονδίνου είναι σχεδόν ένας χαρακτήρας. Μου άρεσε που πολλά στοιχεία της κοσμοπλασίας βασίζονται σε λογοπαίγνια σχετικά με τα ονόματα των σταθμών του μετρό του Λονδίνου. Θα ήθελα πάντως έναν πιο μεγάλο χάρτη, γιατί τα ονόματα σε αυτόν που υπήρχε στο βιβλίο ήταν τυπωμένα με τόσο μικρά στοιχεία που δεν φαίνονταν.
    Οι βοηθητικοί κακοί ήταν σχεδόν καρικατούρες, αλλά μάλλον έγινε επίτηδες, καθώς, αν και είναι πολλές φορές αηδιαστικοί, σε κάποια φάση βγάζουν και κάτι αστείο. Μου θύμισαν τους κακούς του Πινόκιο, τον γάτο και την αλεπού.
    Μου άρεσε το διακριτικό χιούμορ του, που κάνει διασκεδαστικές ακόμη και τις πιο τραγικές καταστάσεις. Νομίζω ότι είναι ένα "δώρο" προς τους άστεγους της πόλης. Ο φίλος του πρωταγωνιστή του λέει, όταν ακούει την ιστορία, ότι δεν υπάρχει τέτοιος τόπος και ότι οι άστεγοι πεθαίνουν από το κρύο το χειμώνα στα κατώφλια. Εδώ, ο συγγραφέας προσφέρει στους άστεγους έναν εναλλακτικό, μαγικό κόσμο, ώστε, φαντασιακά να μην γίνεται αυτό που αναφέρει ο φίλος του πρωταγωνιστή και που δυστυχώς είναι πραγματικότητα.
    Γενικά, δεν υπήρχε μεγάλη ανάλυση των ηρώων. Πάντως, ο κύριος πρωταγωνιστής είναι αξιαγάπητος, ούτε ήρωας ούτε αντιήρωας, ένας πραγματικά συνηθισμένος άνθρωπος.
    Υπήρχαν κάποια προβλήματα στην πλοκή, αλλά ήταν χαριτωμένη, με παραδοσιακά μοτίβα, που όμως δεν γίνονται βαρετά και ενδιαφέροντα twists. Κάποια απ' αυτά όμως δεν πολυέβγαζαν νόημα, καθώς δεν υπήρχε προοικονομία. Για παράδειγμα η προδοσία της Κυνηγού (εγώ υποπτευόμουν τον Μαρκήσιο) και τα κίνητρα του αγγέλου Ίσλινγκτον.
    Επίσης με προβλημάτισε το τέλος! Ο Ρίτσαρντ επιστρέφει στο πραγματικό Λονδίνο, αλλά δεν είναι τελείως ικανοποιημένος. Νοσταλγεί την περιπέτεια και τις άπειρες δυνατότητες του London Below και επιστρέφει εκεί. Καλώς, πραγματοποιεί, δι' αντιπροσώπου, την επιθυμία του αναγνώστη δραπετεύοντας από την πεζότητα της καθημερινής ζωής. Αν και με μπέρδεψε ότι ανοίγει μια πόρτα στον τοίχο, ικανότητα που δεν εξηγείται πώς την απέκτησε, καθώς ως τότε μόνο η πρωταγωνίστρια, η Door, και η οικογένειά της έχει αυτή την ικανότητα.
    Όμως, υπάρχουν πρακτικά προβλήματα που δεν λύνονται: τι θα γίνει με τα χρήματά του, πώς θα ζήσει στο London Below χωρίς χρήματα και χωρίς καμμιά ιδιαίτερη (μαγική/χρήσιμη εκεί κάτω) ικανότητα, πού θα μένει; Ναι, ξέρω, πολύ πεζοί προβληματισμοί...
    Ευτυχώς, διάβασα την αγγλική έκδοση και λέω ευτυχώς γιατί α. ο ελληνικός τίτλος δεν μ' αρέσει. Ο τίτλος "ποτέ και πουθενά" θυμίζει λίγο τη χώρα του Ποτέ-Ποτέ του Πήτερ Παν, αλλά δεν υπάρχει στο βιβλίο καμία αναφορά στον Πήτερ Παν. Οι αναφορές που υπάρχουν είναι έμμεσα η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων (μαγικός υπόγειος κόσμος), Πινόκιο (οι δυο κακοί) και το παραμύθι του παπουτσωμένου γάτου. β. Θα χάθηκαν πολλά λογοπαίγνια στη μετάφραση, την Door άραγε πώς τη μετέφρασαν;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαίρομαι που σου άρεσε, ο Gaiman είναι πάντα σωστή επιλογή! Πράγματι το Λονδίνο είναι ήρωας και μάλιστα κεντρικός κι εγώ το βρήκα πολύ διασκεδαστικό που έκανε λογοπαίγνια και αν είχα ζήσει λίγο το Λονδίνο θα μου άρεσε ακόμη παραπάνω, είμαι σίγουρη. Τι όμορφο αυτό που λες για τους άστεγους που τους χαρίζει έναν ολόκληρο μαγικό κόσμο.. Η Κυνηγός παρόλο που προδίδει την παρέα της μου άφησε καλές αναμνήσεις. Νομίζω πως το κίνητρο ήταν απλά πως ήθελε να σκοτώσει το συγκεκριμένο τέρας πάση θυσία και δεν έβλεπε τίποτα άλλο. Κάπως σα να ήταν αναγκασμένη να το κάνει.. Το τέλος το περίμενα, σε καμία περίπτωση δε θα επέστρεφε για πάντα στο πάνω Λονδίνο ο Ρίτσαρντ, βέβαια όπως λες δεν έχει κάποια ιδιότητα στο κάτω Λονδίνο, αλλά ίσως αναπτύξει κάτι, λογικά θα ζει μαζί με τη Door.
      Στην ελληνική μετάφραση αναφέρει πως το "Ποτέ και πουθενά" (πράγματι ατυχής τίτλος) είναι το αντίθετο του "Εδώ και τώρα" που ζούμε όλοι, έτσι βγάζει κάποιο νόημα αλλά σίγουρα χάνει στη μετάφραση ένα τόσο αγγλικό βιβλίο, με ονομασίες και λογοπαίγνια, θα πρέπει να ήταν σωστό challenge για τον μεταφραστή του!

      Διαγραφή