Οι Μικρές Κυρίες και οι μεταφορές τους

Αυτό το βιβλίο το έψαχνα χρόνια. Το έβρισκα σε διάφορες διασκευές από πολλούς καλοθελητές εκδοτικούς, πλέον αφού το έχω διαβάσει καταλαβαίνω το λόγο των διασκευών, ωστόσο με την ίδια λογική θα έπρεπε να διασκευαστούν και το Πόλεμος και Ειρήνη, ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών και οι Μεγάλες Προσδοκίες. Έχει πολύ φλυαρία η συγγραφέας και μπόλικη ηθικολογία. Αλλά αυτό είναι το έργο της και όποιο πετσόκομμα είναι για μένα λάθος. Σαφώς και δεν απευθύνεται σήμερα σε μικρά παιδιά σαν βιβλίο, γιατί πολύ απλά θα βαρεθούν. Ας το διαβάσουν μεγαλύτερα κορίτσια και αγόρια και όποιος άλλος επιθυμεί να διαβάσει ένα μεγάλο μυθιστόρημα κλασικής λογοτεχνίας με ό,τι ακριβώς περιλαμβάνει αυτό.

Η ιστορία, για όποιον δεν ξέρει, είναι ένα χρονικό της οικογένειας Μαρτς, κυρίως αναφορικά με τις τέσσερις κόρες, τις Μικρές Κυρίες: Μεγκ, Τζο, Έιμυ και Μπεθ. Ζουν στην Αμερική μαζί με τη μητέρα τους κατά τη διάρκεια του αμερικανικού εμφύλιου πολέμου στον οποίο βρίσκεται ο πατέρας τους, είχαν παλιότερα λίγο καλύτερη κοινωνική θέση μα τώρα ζουν πιο απλά αλλά με αξιοπρέπεια (έχουν και προσωπικό για την κουζίνα, ας πούμε, εγώ δεν έχω). Τα τέσσερα κορίτσια είναι εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους, ξεχωρίζουν όμως η καθεμιά με τον δικό της τρόπο. Η Μεγκ είναι η όμορφη και ταπεινή, η Τζο το αγοροκόριτσο που αγαπάει τη συγγραφή και δυσκολεύεται με τα "πρέπει" της εποχής της, η Έιμυ είναι μια μικρή καλλιτέχνης που θέλει να γίνει μια μεγάλη κυρία και η Μπεθ είναι ένα ντροπαλό κορίτσι που αγαπάει τη μουσική. Ακολουθούμε τις ζωές τους αρχίζοντας από κάποια Χριστούγεννα, ώσπου μεγαλώνουν και φτιάχνουν τις δικές τους οικογένειες. Σαν βιβλίο δεν έχει τρομερή δράση και ιδιαίτερες ανατροπές. Είναι πολύ ενδιαφέρον το ότι βρισκόμαστε στην Αμερική όπου δεν υπάρχουν σε μεγάλο βαθμό οι καθωσπρεπισμοί που θα συναντούσαμε στην Αγγλία. Τα μαθήματα ζωής, επίσης, της μητέρας Μαρτς, είναι αρκετά λογικά με μια ιδέα πατριαρχικών σκεπτικών που αν κάπως ταιριάξεις στην εποχή μπορείς να δικαιολογήσεις και να καταλάβεις. Από κάτι τέτοια γραπτά επιλέγω να κρατήσω τα όμορφα και σίγουρα προσφέρει πολλά όμορφα και σωστά ηθικά διδάγματα η Λ.Μ.Άλκοτ μέσα από το έργο της.

Τι δε μου άρεσε: Είναι λίγο πιο μεγάλο απ' ότι χρειαζόταν το αναγνωστικό μου μπλοκ και πολύ πιο φλύαρο. Θα ήθελα πολύ στο τέλος να μας κάνει μια αναδρομή στο μακρινό μέλλον για να δούμε πώς εξελίχθηκε η ζωή στις επόμενες γενιές.

Το βιβλίο έχει αγαπηθεί ανά τα χρόνια σε μεγάλο βαθμό, συνεπώς μεταφέρθηκε αρκετές φορές στη μεγάλη οθόνη, με πρώτη τη μεταφορά του 1917, μια βουβή ταινία που δεν ξέρω αν είναι δυνατό να βρεθεί. Εγώ είδα τρεις εκδοχές, τις πιο αξιοσημείωτες (πέρα από την πρώτη ομιλούμενη με την Katherine Hepburn στο ρόλο της Τζο, για τον οποίο πήρε και το πρώτο της Όσκαρ). 

Είδα την πρώτη έγχρωμη μεταφορά (οκ δεν είμαι 100% σίγουρη πως ήταν εξ' αρχής έγχρωμη, παίζει να πρόσθεσαν σε δεύτερο χρόνο το χρώμα), εκείνη του 1949 με την Elizabeth Taylor στο ρόλο της Έιμυ (να σου πω την αλήθεια, πολύ καλύτερα να ήταν ασπρόμαυρη). Η ταινία ήταν αρκετά πιστή στο βιβλίο, όμως η μελαχρινή Elizabeth Taylor συγκεκριμένα ήταν πολύ ψεύτικα βαμμένη ξανθιά και πολύ μεγάλη για το ρόλο της μικρής Έιμυ. Με ξένισε φοβερά και μου το χάλασε όλο.

Η πιο ωραία μεταφορά, για μένα, είναι εκείνη του 1994, όχι μόνο γιατί για μένα θυμίζει έντονα τα παιδικά μου χρόνια, μια χριστουγεννιάτικη ταινία των 90s, πράγμα που συνδέεται με την νοσταλγία της παιδικής ηλικίας που υμνεί αυτή η ιστορία, αλλά και γιατί η Winona Ryder είναι η Τζο και ο Christian Bale ο Λόρι, αλλά και όλο το καστ είναι εξαιρετικό (με μια εξαίρεση στον μπαμπά Μαρτς και στον καθηγητή Μπάερ που δεν μου άρεσαν ως επιλογές). Επιπλέον φαίνεται πολύ ξεκάθαρα πως η Gillian Armstrong υπεραγαπάει την ιστορία, κάποιες λεπτομέρειες (όπως το ότι παίρνει η Τζο στο τέλος την ομπρέλα) δείχνουν αυτό ακριβώς και αξίζει όσο τίποτα το βραβείο της καλύτερης μεταφοράς του βιβλίου, δηλαδή αν το δεις, είναι σα να έχεις διαβάσει το βιβλίο, σε καλύπτει τόσο καλά.

Η πιο πρόσφατη μεταφορά, εκείνη του 2019, είναι σίγουρα η πιο σύμφωνη οπτικά με αυτά που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στις μέρες μας. Η επιλογή των ηθοποιών είναι εξαιρετική και πάλι, η Emma Watson παίζει τη Μεγκ, αρχικά νόμιζα πως θα παίζει την Τζο, καθώς στο μυαλό μου η Τζο είναι μελαχρινή, όμως η Saoirse Ronan (δεν έχω την παραμικρή ιδέα πώς διαβάζεται αυτό) είναι η απόλυτη Τζο κι ας είναι ξανθιά, την παράσταση ωστόσο κλέβει η Florence Pugh (αυτό διαβάζεται πάντως "Πίου") στο ρόλο της Έιμυ, ίσως η μοναδική εκδοχή της όπου με εντυπωσίασε τόσο πολύ (γενικά την Έιμυ δυσκολεύομαι φοβερά να τη συμπαθήσω). Στο ρόλο του Λόρι εδώ έχουμε τον Timothee Chalamet που είναι πολύ τάση και παίζει σε όλες τις κουλ ταινίες που κυκλοφορούν, ενώ υπάρχει στο φόντο και μια υπερθεάρα Meryl Streep που κάνει μέχρι και τη θεία Μαρτς αγαπητή. Αυτή η μεταφορά είναι ένα τουρλουμπούκι της αρχικής ιστορίας, δεν ακολουθεί τη σειρά του βιβλίου ή του χρόνου γενικότερα, πηγαίνει μπρος πίσω (που είναι άλλη μια τάση στις κουλ ταινίες που κυκλοφορούν), πατάει σωστά στο βιβλίο οστώσω δίνει την αίσθηση της θλίψης σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ' ότι το ίδιο το αρχικό έργο που μεταφέρει.

Σε αυτό εδώ το άρθρο της Oprah Daily μπορείς να βρεις συγκεντρωτικά όλες τις εκδοχές: κινηματογραφικές, τηλεοπτικές, θεατρικές, τα πάντα, όπου έχει μεταφερθεί το έργο της Άλκοτ.

Το έχεις διαβάσει ή δει; Πώς σου φαίνεται και ποια μεταφορά αγαπάς περισσότερο;