Αρχικά θα σου εξηγήσω τι εννοούμε με τον όρο "γοτθική λογοτεχνία" γιατί μπορεί κι εσύ, όπως εγώ, να μην το έχεις ακριβώς αποσαφηνίσει μέσα σου:
Η γοτθική μυθοπλασία αποτελεί είδος λογοτεχνίας, που συνδυάζει στοιχεία τρόμου και ρομαντισμού. Θεωρείται πως εφευρέθηκε από τον Άγγλο συγγραφέα Οράτιο Γουάλπολ, ο οποίος συνέγραψε το 1764 το μυθιστόρημα Το Κάστρο του Οτράντο. Κυρίαρχα μοτίβα του είδους είναι ο τρόμος (φυσικός και ψυχολογικός), το μυστήριο, το υπερφυσικό, τα φαντάσματα, τα στοιχειωμένα σπίτια, η Γοτθική αρχιτεκτονική, τα κάστρα, το σκότος, ο θάνατος, η τρέλα, τα μυστικά και οι κληρονομούμενες κατάρες. (από τη wikipedia)
Επομένως έχουμε βιβλία σκοτεινά, που εκτυλίσσονται σε παλιά κάστρα ή αρχοντικά, μπορεί να έχουμε υπερφυσικό στοιχείο μπορεί και όχι, μπορεί να έχουμε χαρούμενο τέλος, μπορεί και όχι, έχουμε σίγουρα μυστήριο, συνήθως έχουμε και κάποιον καταδικασμένο έρωτα, όλα τα στοιχεία που μου αρέσουν σε ένα βιβλίο (που άρεσαν και στην Κάθριν Μόρλαντ, στο Αββαείο του Νορθάνγκερ της Όστεν, πολύ φίλη μου!).
Η λίστα με τις προτάσεις γοτθικών μυθιστορημάτων στην παρέα μας είναι οι παρακάτω:
Κόμης Δράκουλας, του Μπραμ Στόκερ
Δόκτωρ Τζέκιλ και κύριος Χάιντ, του Ρ.Λ.Στίβενσον
Φρανκεστάιν, της Μέρι Σέλλεϋ
Το τρίτο must read από τα βιβλία τρόμου που πρέπει κανείς να έχει διαβάσει, αν αγαπάει το είδος του τρόμου, είναι αυτό της κυρίας Σέλλεϋ (που θα το έλεγα επίσης επιστημονικής φαντασίας γοτθική λογοτεχνία) με τον επιστήμονα και το τέρας του, που είναι και λίγο δραματικό παραπάνω από τρομακτικό (ναι, βασικά δεν είναι καθόλου τρομακτικό!)
Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι, του Όσκαρ Ουάιλντ
Το σπίτι του Ιανού, της Elli Griffiths
Τζέιν Έυρ, της Σάρλοτ Μπροντέ
Οι δαίμονες του Χιλ Χάουζ, της Σίρλεϋ Τζάκσον
Αν η ιστορία ήταν ήδη γνωστή από παλιά, από την κινηματογραφική μεταφορά του '99, από το ίδιο το βιβλίο (το ελαφρώς διαφορετικό) αγαπήθηκε ΠΟΛΥ περισσότερο από τη μεταφορά του Φλάναγκαν (την όχι απλά ελαφρώς διαφορετική) και πλέον έχει μια άλλη θέση στην καρδιά μου εξαιτίας της σειράς αυτής του Netflix (που πρέπει να ξαναδώ λες; Πρέπει να ξαναδώ!). Η ιστορία αφορά ένα παλιό αρχοντικό γεμάτο φαντάσματα. Για εμένα αυτό είναι αρκετό!
Σάλεμς Λοτ, του Στίβεν Κινγκ
Το κάστρο του Οτράντο, του Οράτιου Ουόλπολ
Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο, της Σίρλεϋ Τζάκσον (και πάλι)
Γοτθικές ιστορίες από μοντέρνες συγγραφείς, συλλογικό
Ιστορίες για ηρωίδες που βρίσκονται αντιμέτωπες με φαντάσματα, αλλόκοτες οπτασίες και ανεξήγητα φαινόμενα, με δαιμονικούς εραστές και παρανοϊκούς συζύγους, αλλά και με τον ίδιο τους τον, ενίοτε άγνωστο, εαυτό... (αυτά από το οπισθόφυλλο) Άλλο ένα βιβλίο που θέλω οπωσδήποτε να βρω, όχι μόνο γιατί περιλαμβάνει ιστορίες από πένες που γνωρίζω, αλλά και από άλλες που θέλω πολύ να δοκιμάσω. Ένα παραπάνω συν που όλες οι πένες ανήκουν σε γυναίκες, γυναίκες σε εποχές που έτσι κι αλλιώς δεν είχαν λόγο, πόσο μάλλον για να γράψουν κάτι σκοτεινό, ευτυχώς δε ζούσαν στο Σάλεμ στα τέλη του 1600 γιατί θα τις έκαιγαν!
Το μαγαζάκι με τα μαγικά παιχνίδια, της Άντζελα Κάρτερ
Εκδόσεις: Γράμματα
Σελίδες: 218
ISBN: 9780003290271
Είναι το βιβλίο που κέρδισε στην ψηφοφορία, έχει κεντρική ηρωίδα την δεκαπεντάχρονη Μέλανι και τις ορμόνες της, και ενώ περιμένεις πως με ΤΟΣΕΣ ορμόνες το θέμα του βιβλίου θα είναι η εκούσια αποπλάνηση ανηλίκου, τελικά παραμερίζει τη φυσική εξέλιξη της ζωής και πηγαίνει την ηρωίδα μαζί με τα αδέρφια της στο σπίτι του πολύ ιδιότροπου θείου Φίλιπ που κατασκευάζει (πολύ μυστήρια και ελαφρώς αποκρουστικά) παιχνίδια. Εκεί η Μέλανι θα πρέπει να αλλάξει όλες της τις συνήθειες και να προσαρμοστεί στους αυστηρούς κανόνες του παράξενου θείου και στον άγαρμπο τρόπο ζωής των υπόλοιπων μελών της οικογένειάς του, που ίσως κάποτε ήταν σαν κι αυτήν αλλά οι συνθήκες της ζωής να τους αγρίεψαν, να τους σκλήρυναν, θα κάνουν άραγε το ίδιο και σε εκείνη;
Το βιβλίο αυτό που δεν καταλάβαινα σε ποια χρονική περίοδο διαδραματιζόταν όταν το διάβαζα (κάπου στα 70s είναι), μου θύμισε βιβλία που διάβαζα παλιά, μικρή. Η γραφή είναι κάπως νοσταλγική, ρέει τόσο εύκολα, αβίαστα, δεν κουράζει, δεν είναι και μεγάλο βιβλίο (μόλις 218 σελίδες). Προβληματίζομαι για το αν είναι τελικά γοτθική λογοτεχνία, αφού έχει στοιχεία (αν υπολογίσουμε την απώλεια, το μυστήριο, τα λίγο τρομακτικά παιχνίδια), δεν είναι απόλυτο δείγμα ωστόσο, προσωπικά δεν θα το κατέτασσα καν στο είδος, θα το έβαζα μάλλον στο μαγικό ρεαλισμό ή και στο απλό κοινωνικό μυθιστόρημα που είναι ελαφρώς πιο σκοτεινό. Απουσιάζει το γοτθικό περιβάλλον, το παλιό αρχοντικό ή το κάστρο ή έστω η άλλη εποχή. Θα έλεγα πως το κεντρικό του θέμα είναι η γυναικεία σεξουαλικότητα σε διάφορες ηλικίες, η αντρική διαστροφή που περιτριγυρίζει μια γυναίκα (ιδίως μια έφηβη) και που στις μέρες μας έχει κορυφωθεί να πεις στην πραγματική ζωή, με όλα αυτά που γίνονται. Το μακάβριο της υπόθεσης λειτουργεί μόνο ως εργαλείο που περνάει την κεντρική ηρωίδα από την ανεμελιά στην σκληρή πραγματικότητα.
Όταν χάνεις έναν γονιό (ή και χειρότερα) ξαφνικά αναγκάζεσαι απότομα να ενηλικιωθείς, ακόμα κι αν δεν έχει έρθει ακόμα η ηλικία ή κι αν τυπικά έχεις ήδη ενηλικιωθεί, ουσιαστικά αυτό γίνεται όταν καλείσαι να σταθείς μόνος σου στα πόδια σου, να αντιμετωπίσεις δύσκολες καταστάσεις που δεν υπάρχει κανείς άλλος να σε βοηθήσει με αυτές, όταν πλέον έχεις δικές σου υποχρεώσεις και έρχεσαι αντιμέτωπος με τον κόσμο που δε σου χρωστάει τίποτα για να είναι καλός μαζί σου, δε μπορείς να βασιστείς σε αυτόν. Επιπλέον έχεις να διαχειριστείς το ίδιο το συναίσθημα της απώλειας, καλείσαι να σκληρύνεις, να φανείς δυνατός και να αφήσεις πίσω σου μεγάλο κομμάτι της παιδικότητάς σου, ή και του ίδιου σου του εαυτού, ιδίως αν ο γονιός που χάνεις ήταν εκείνος στον οποίο πάντα έμοιαζες περισσότερο.
Ίσως αυτές οι σκοτεινές σκέψεις να το γυρίζουν λίγο προς τη γοτθική λογοτεχνία. Αλλιώς βρίσκω από τον παραπάνω ορισμό της μόνο το μυστήριο και τα μυστικά ως στοιχεία του βιβλίου και τίποτ' άλλο. Ούτε τρόμο (φυσικό ή ψυχολογικό), ούτε υπερφυσικό, ούτε φαντάσματα ή στοιχειωμένα σπίτια ή κάστρα, ούτε καν γοτθική αρχιτεκτονική. Συνεπώς για μένα δεν ανήκει στην κατηγορία του μήνα. Ωστόσο ήταν ένα εύκολο και ευχάριστο ανάγνωσμα, γρήγορο επίσης και εντελώς διαφορετικό από αυτά που διαβάζω συνήθως, ενώ παράλληλα εντελώς γνώριμο. Θέλω να διαβάσω περισσότερα βιβλία γραμμένα στα 70s-80s, τα βιβλία εκείνα που ήταν σύγχρονα όταν ήμουν παιδί (στα 90s) γιατί έχουν ένα ύφος κοινό που μου έχει λείψει, ομολογώ, από τα σημερινά βιβλία. Επιπλέον είναι πολύ ωραία η εμπειρία να διαβάζεις ένα βιβλίο με παρέα, να μοιράζεσαι εντυπώσεις, σκέψεις και να το αναλύεις μέχρι εκεί που πάει.
Αν θα ήθελες να το δοκιμάσεις κι εσύ, μπορείς να γίνεις μέλος της Λέσχης Ανάγνωσης Κατερίνης ακόμα κι αν δεν κατοικείς στην Κατερίνη. Αρκεί να έχεις λογαριασμό στο facebook όπου και επικοινωνούμε κυρίως, αλλιώς μπορείς να ενημερώνεσαι μέσω instagram. Αν κατοικείς στην Αθήνα, υπάρχουν αρκετά "λακάκια" εκεί που κάπου κάπου βρίσκονται από κοντά.
Πάτησε εδώ για να βρεις τη σελίδα μας στο facebook, κι αν θέλεις να είσαι πιο ενεργός, μπες στο γκρουπάκι μας εδώ.
Πάτησε εδώ για να μας ακολουθήσεις στο instagram.
Εσένα σου αρέσει η γοτθική λογοτεχνία; Ποιο από τα παραπάνω έχεις διαβάσει και ποιο θα πρότεινες με τη σειρά σου να διαβάσω (γιατί όπως βλέπεις είναι σχεδόν σίγουρο πως στο τέλος δε θα μείνει ούτε ένα αδιάβαστο!), έχεις διαβάσει το "Μαγαζάκι με τα μαγικά παιχνίδια"; και κυρίως: θα έμενες σε ένα σπίτι με βαρύ, μυστηριώδες παρελθόν, που μπορεί να είναι μέχρι και στοιχειωμένο;
6 σχόλια
Μου αρέσει πολύ η γοτθική λογοτεχνία! Έχω διαβάσει τα: Δράκουλας (πολύ ωραίο, τι να λέμε τώρα), Δόκτωρ Τζέκυλ και Κύριος Χάιντ (υπέροχα ατμοσφαιρικό, έχει γράψει κι άλλα σκοτεινά ο ίδιος συγγραφέας), Φράνκενσταιν (περισσότερο θλιβερό παρά τρομακτικό), το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι( γιατί ανήκει στα γοτθικά; θα έλεγα ότι είναι περισσότερο κοινωνικό με υπερφυσικά στοιχεία και προσωποποιεί την παρακμιακή καλλιτεχνικότητα, πολύ ωραίο βέβαια), Τζέιν Έιρ (πραγματικά ωραίο, με μια ηρωίδα σχετικά ανεξάρτητη για την εποχή της, παρά το ψιλοαναμενόμενο τέλος με το γάμο) και τις Γοτθικές ιστορίες από Μοντέρνες συγγραφείς. Απ' τον κατάλογό σου θέλω να τα διαβάσω όλα, αν και ακούω ότι το κάστρο του Οτράντο είναι βαρετό. Νομίζω από πρωτεργάτες της γοτθικής λογοτεχνίας καλύτερη είναι η Ράντκλιφ. Το βιβλίο της Άντζελα Κάρτερ μάλλον με ξενέρωσε και με παραξένεψε γιατί δεν το ήξερα κι από ότι λες και καταλαβαίνω ανήκει στον μαγικό ρεαλισμό. Δεν το χω διαβάσει και νομίζω ότι το πιο γνωστό της είναι η Ματωμένη Κάμαρα, με φεμινιστικές, ενήλικες εκδοχές των γνωστών παραμυθιών: τύπου η Κοκκινοσκουφίτσα έχει λυκάνθρωπους, η ωραία Κοιμωμένη μετατρέπεται σε ιστορία με βρικόλακες και τέτοια. Τη ματωμένη Κάμαρα θέλω οπωσδήποτε να το διαβάσω. Σου συστήνω την Καρμίλλα (ωραία νουβέλα με θηλυκό αισθησιακό βαμπίρ), την ανθολογία Γοτθικές ιστορίες από Βικτωριανές συγγραφείς για πιο παραδοσιακά φαντάσματα, την Ρεβέκα και το Πανδοχείο Τζαμάικα (δεν έχει καμμιά σχέση με την Τζαμάικα, στην Κορνουάλλη διαδραματίζεται) της Δάφνης Ντι Μωριέ (ωραίες ιστορίες με μυστήριο και παράξενες κατοικίες). Συστήνω επίσης Πόε. Α, και τα ανεμοδαρμένα ύψη ανήκουν στη γοτθική λογοτεχνία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΥΓ: αν θες έλα στο μπλογκ μου
Γεια σου Βάγια, δεν ήξερα πως έχεις μπλογκ, θα το ξεψαχνίσω ενδελεχώς!!
ΔιαγραφήΤο κάστρο του Οτράντο όντως ακούω κι εγώ πως είναι βαρετό, αλλά είναι και μικρό, οπότε μικρό το κακό. Θα την ψάξω και την Ράντκλιφ, την έχω ακουστά. Κι εγώ η Κάρτερ είδα πως είναι στον μαγικό ρεαλισμό, και βασικά δεν είχε τίποτα το μαγικό το βιβλίο (δεν καταλαβαίνω καν γιατί η λέξη "μαγικά" στον τίτλο, θα μπορούσε να είναι "Το μαγαζάκι με τα παιχνίδια"), η Κάρτερ γράφει φανταστικά αλλά η ιστορία είναι μια ανούσια μπούρδα, επίσης αισθάνομαι πως είναι πολύ horny και σε αυτό και στην Ματωμένη Κάμαρα που έχω διαβάσει κριτικές.
Την Καρμίλλα την έχω διαβάσει, υπέροχο, και τη Ρεβέκκα θέλω εδώ και χρόνια! Και τα Ανεμοδαρμένα Ύψη έχω διαβάσει και Πόε. Θα τα ψάξω και τα άλλα που λες, γιατί κι εγώ το αγαπώ το είδος και διαβάζω ευχάριστα οτιδήποτε σχετικό!!
Πάντως η Κάρτερ θεωρείται επιδραστική συγγραφέας. Δεν θεωρείται συγγραφέας γοτθικής λογοτεχνίας, μαγικός ρεαλισμός θεωρούνται αυτά που έχει γράψει, απλά έχει επιδράσεις από αυτήν στο έργο της, όπως και από τον σουρεαλισμό. Το horny που λες δεν με πειράζει ούτε μου αρέσει ιδιαίτερα κιόλας αλλά αν εντάσσεται καλά στην ιστορία μια χαρά, και αυτό εντάσσεται στο φεμινισμό της, διότι γενικά οι γυναίκες συγγραφείς δεν μιλάν για την σεξουαλικότητα στα βιβλία τους. Η ματωμένη κάμαρα είναι reteling παραμυθιών, πράγμα που μου αρέσει πολύ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΛογικό να θεωρείται επιδραστική, το καταλαβαίνω φουλ και για τα θέματα που πιάνει (παράλληλα με την ανούσια ιστορία) και για το φοβερό ύφος γραφής της. Ίσως την δοκιμάσω τη Ματωμένη Κάμαρα κάποια στιγμή, γιατί κι εγώ αγαπώ reteling παραμυθιών, αλλά έχω διαβάσει πολύ αποτρεπτικές κριτικές στο goodreads και όλο αυτό το horny αν δεν έχει λόγο και υπάρχει απλά για να υπάρχει κάπως με χαλάει εμένα προσωπικά (είναι και ένας βασικός λόγος που με ξενέρωσε το κατά τ' άλλα πανέμορφο "Να με φωνάζεις με το όνομά σου". Ο κεντρικός ήρωας ήταν φοβερά φοβερά horny σε κουραστικό σημείο, για εμένα, και ειλικρινά μου χάλασε όλο το βιβλίο)
ΔιαγραφήΑ, καλα, ναι στο να με φωνάζεις με το όνομα σου υπήρχε αυτό το πρόβλημα. Το σεξ παραξεχείλιζε από παντού! Και είχε και πρόστυχα λογάκια...Μόνο που το ξεφύλισα μου φάνηκε λίγο πολύ. Μην ξεχνάμε όμως ότι ο ήρωας του βιβλίου εκείνου ήταν έφηβος, οπότε λίγο λογικό να είναι τίγκα στις ορμόνες!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΝαι ναι είναι λογικό, ακριβώς, αλλά εγώ προσωπικά δεν είχα πολύ όρεξη να το υποστώ όλο αυτό. Ενώ κατά τ' άλλα ήταν ένα υπέροχο βιβλίο, το καλοκαίρι, η Ιταλία, η ανεμελιά, όλα τα άλλα όμως ήταν ένα 20% μπροστά στις ατέλειωτες ορμόνες του έφηβου κεντρικού ήρωα...
Διαγραφή